“Corona, prestatiedruk en social media…het helpt jongeren niet”
‘Soms denk ik bij mezelf: neem een Oxazepam. Dan hou ik het wel vol.’ Sophia glimlacht naar de cliënt met wie ze in gesprek is. ‘Is dat een gezonde reactie of is het coping?’ Het meisje lacht terug: ‘ja, ja ik weet het. Dit is een patroon. Daar moet ik vanaf.’ Regiebehandelaar en GZ-psycholoog Sophia Franssen neemt ons mee tijdens een werkdag op de locatie iHub Familiezorg in Den Haag. ‘Laatst appte een oud-cliënt me. Hij studeerde psychologie en wilde me interviewen. Blijkbaar heb ik hem positief geïnspireerd.’
Na een rit op haar omafiets – ‘heerlijk mijn hoofd leeg laten waaien’ – stapt Sophia om half negen haar kantoor binnen. Haar ochtend start achter de laptop. Samen met haar collega’s bespreekt ze de schematherapiegroep van gisteren, bestaande uit meerdere meisjes met uiteenlopende problematiek. ‘Denk aan persoonlijkheidsproblematiek zoals borderline, maar ook depressies en angststoornissen.’ Schematherapie helpt jongeren destructieve patronen te doorbreken en gezondere coping strategieën te ontwikkelen. Dit proces is intens, zeker wanneer de omgeving negatieve invloed uitoefent.
Zoals vandaag. Er ligt een Veilig Thuis-melding voor een van de jongeren. Het is al weken onduidelijk of ze in deze groep blijft en dat veroorzaakt onrust. ‘Lastig, maar ook leerzaam,’ zegt Sophia. ‘De andere meiden vragen zich af: wat raakt dit in mij? Hoe reageer ik hierop? Dit soort vragen kunnen je zelfbewustzijn vergroten.’ Ze benadrukt dat het onrealistisch is te verwachten dat een groep altijd harmonieus is. ‘Daarom kies je voor groepstherapie: je helpt elkaar.’
Systemische benadering
Naast schematherapie biedt de locatie ook individuele trajecten, waarbij het team steeds vaker een systemische benadering kiest. ‘Vaak komt de aanmelding vanuit ouders of school. Wij onderzoeken dan: waarom botst deze jongere met zijn omgeving? Gezinsbehandeling, waaraan ook ouders, broers en zussen meedoen, is vaak ons advies.’ Jongeren vragen hier zelf ook om. ‘Dan zeggen ze: “Ik wil hier best komen, maar er moet ook iets met mijn ouders gebeuren.’"
Na de bespreking heeft Sophia een afspraak met een jonge vrouw. Ze worstelt met flashbacks uit haar jeugd. Haar thuissituatie noemt ze ongezond. ‘De stem van mijn ouders, dominant en overheersend, hoor ik altijd.’ Samen maken ze een schema van gebeurtenissen, gedachten en triggers. ‘Waar komen haar klachten vandaan? Dat pluizen we samen helemaal uit,’ legt Sophia uit.
Dat jongvolwassenen zoekend zijn naar identiteit en zelfstandigheid, ziet ze vaak. ‘Corona, prestatiedruk, social media… het helpt allemaal niet mee.’ Veel jongeren kampen met angst, boosheid en controleverlies. ‘Wij zijn tweedelijnszorg. Wanneer hulp van een decaan of maatschappelijk werker onvoldoende is, komen ze bij ons. Vaak blijkt een traumatische voorgeschiedenis de oorzaak.’
Veerkracht vergroten
Sophia’s aanpak is niet die van de klassieke therapeut met een bank en een luisterend oor. ‘Ik wil dat jongeren zichzelf begrijpen, dingen kunnen plaatsen en zichzelf leren reguleren. Met steun van hun omgeving. Dat vergroot hun veerkracht.’
In de afgelopen acht jaar heeft ze tientallen jongeren behandeld. Ze blijft nieuwsgierig, maar houdt afstand. ‘Soms zie ik foto’s in mijn app, bijvoorbeeld van een baby of een trouwdag. Daar doe ik niks mee.’ Soms zoeken jongeren haar wel op. ‘Laatst appte een oud-cliënt me. Hij studeerde psychologie en wilde me interviewen. Blijkbaar heb ik hem positief geïnspireerd, haha! Het was mooi om te horen hoe het hem nu vergaat.’
Deze vrijdagochtend is het rustig, maar de twaalf bureaus, twee speelruimtes en meerdere spreekkamers verraden dat het ook behoorlijk druk kan zijn. ‘We werken hier op locatie, maar ook bij gezinnen thuis of op andere iHub-locaties,’ vertelt Sophia.
Compleet hulpaanbod
Samenwerking, onderling, maar ook met iHub-specialisten van School2care, De Studio’s en locatie Rijnhove maakt het hulpaanbod breed. ‘Of het nu gaat om opvang, begeleiding of hulp aan huis – wij bieden het óf werken samen. Ook met andere partijen, zoals decanen van de Haagse Hogeschool, studentenpsychologen van de TUDelft, het Jongeren Interventie Team (JIT) en Housing First.
We nemen afscheid. Bij de volgende gesprekken aansluiten, dat lukt niet. ‘Dat jongeren zich hier veilig voelen en al hun emoties en frustraties op tafel leggen. Dat is het allerbelangrijkste. En dat gaat minder goed met een tekstschrijver erbij ;-)’
In de serie 'Een dag op pad met...' volgen we onze medewerkers tijdens een normale werkdag. Wat maken zij zoal mee? Wat drijft en motiveert hen? En hoe houden ze het vol als het even tegenzit of lastig is?
