“Écht onderwijs. Dat bieden wij hier.”
‘Jongens? Het is kwart voor twee. We gaan opruimen!’ Thijs kijkt verbaasd op: ‘Echt? Gaan we al naar huis?’ Esther lacht: ‘De dag is omgevlogen.’ Een kwartier later rijdt de laatste taxi het schoolplein af. We lopen een dag mee met Esther Weeber, leerkracht op Meester Schats Zuid en begeleider bij Educé.
‘We hadden zo’n mooi gesprek vandaag. Jammer dat je daar net niet bij was,’ opent Esther ons gesprek. ‘Thijs reageerde op een andere leerling. Hij zei: “Jullie willen echt niet thuis zitten, hoor. Je kan wel denken: hoef ik lekker niet te leren, maar het is hartstikke saai. Er kwam niemand meer langs. Hier heb ik weer vrienden.”’
Hoewel Esther dit soort verhalen vaker hoort, raken ze haar nog steeds. ‘School is meer dan rekenen en taal. Het gaat ook om leeftijdsgenootjes, op kamp gaan, een schoolreisje.’ Zonder uitzondering hebben Esther’s leerlingen een moeilijke schoolgeschiedenis. ‘Weggestuurd, altijd in kamer van de directeur moeten zitten... Dat doet wat met kinderen.’
Normaliseren: de eerste stap
Kinderen mee laten draaien in het schoolse ritme, dat is altijd het eerste doel. Zonder uitzondering. Esther haalt een voorbeeld aan: ‘Een jongen kwam binnen met zijn moeder. Hij vroeg welke dag hij mocht komen. Wat bleek? Hij had nog nooit een hele week school gevolgd. Ik zei hem: ‘Jij komt gewoon iedere dag. We kijken hoe het gaat. Minder dagen kan altijd nog.’ En hij draaide gewoon mee, vanaf dag één. Slechts een of twee keer is hij opgehaald door zijn ouders.’
Van dagbesteding naar onderwijs
De afgelopen vijftien jaar heeft Esther het speciaal onderwijs zien verschuiven. ‘Was het eerst een soort dagbesteding, nu bieden we écht onderwijs. De leerlingen maken toetsen en krijgen een schooladvies.’ De meerderheid stroomt uit naar het voortgezet speciaal onderwijs, een enkeling keert terug naar het reguliere onderwijs. Dit jaar geeft Esther les aan vijftien leerlingen op zes verschillende niveaus. Dat is topsport. ‘Van kwart over acht, als de kinderen binnenkomen, tot hun vertrek om twee uur, sta ik continu aan.’ De leerlinge nemen allemaal leeruitdagingen mee, maar ook gedragsproblemen en problemen thuis. ‘Ik heb leren accepteren dat ik lang niet alles zie. En ook niet alles voor kan zijn.’ Soms betekent dat ook het lesprogramma even loslaten. ‘Als de groep onrustig is, heeft het geen zin een spellingles door te duwen. Dan praten we of bewegen we even. Daarna gaat de les stukken beter.’
Een andere manier van lesgeven
Wie rondkijkt in Esther’s klas, ziet de verschillen tussen Meester Schats en een reguliere school. Pictogrammen hangen aan de muur, achter de tafels staan wiebelkrukken en in de hoek ligt een zitzak voor een time-in. ‘Ik hou de kinderen het liefst in de groep, ook als het gedrag even lastig is. Op die zitzak komen ze bij, daarna doen ze gewoon weer mee in de les.’
Bewegend leren is een ontwikkeling die Esther omarmt. ‘De kinderen vinden het geweldig. Ze rennen rond en zijn ondertussen bezig met spelling en rekenen.’ Esther hangt bijvoorbeeld letters op in het lokaal en laat de kinderen ernaartoe rennen als ze een letter horen. ‘Als ze dan roepen: "Die letter weet ik!", dat is zó leuk.’ Bewegend leren Het vraagt een andere manier van denken. ‘Hoe integreer ik beweging in een les? Dat is een extra denkstap.’ Gelukkig is er ondersteuning op school. ‘Twee collega’s zijn hierin opgeleid en geven af en toe les in mijn klas. Dan kijk ik de kunst af.’
Passend onderwijs en samenwerking
Al vier jaar werkt Esther ook als Begeleider Passend Onderwijs (BPO) bij Educé. Ze coacht docenten en kinderen die vastlopen in het reguliere onderwijs. ‘Het geeft mij ook inzicht. Ik begrijp de eisen van het regulier onderwijs nu beter en kan daardoor betere schooladviezen geven.’ Esther nam dit jaar een leerling uit een andere klas over. Hij paste beter in haar groep. ‘Op een reguliere school is zoiets ondenkbaar. Wij werken intensief samen. Alle deuren staan open. We kennen iedereen bij naam. Heel anders dan in het regulier onderwijs. Daar gaat de deur dicht. Dan sta je als leerkracht alleen.’
Zorgen om wachtlijsten en ruimtegebrek
De wachtlijsten in de zorg baren Esther zorgen. ‘Afgebroken therapieën door bezuinigingen of personeelstekort, kinderen die eindeloos op wachtlijsten staan. Dat mijn leerlingen niet de hulp krijgen die ze verdienen, daar kan ik gewoon niet bij.’ Ook het schoolgebouw van Meester Schats is een punt van zorg. ‘Het gebouw is aan renovatie toe. Het is oud. We hebben te weinig ruimte. Een groter gebouw, een combinatie van onderwijs en zorg, dat zou ons onderwijs echt inclusief maken.’
Wanneer de dag er voor de leerlingen op zit, is dat voor Esther nog niet het geval. ‘Ik heb nog overleg met het team en er staan nog twee hulpverleners op mijn terugbel-lijstje.’
In de serie 'Een dag op pad met...' volgen we onze medewerkers tijdens een normale werkdag. Wat maken zij zoal mee? Wat drijft en motiveert hen? En hoe houden ze het vol als het even tegenzit of lastig is?
